Chuyển biến tích cực trong việc gỡ “thẻ vàng” thủy sản

12/08/2020

                     Thực hiện quyết liệt các chỉ đạo của Trung ương, thời gian qua tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đạt được những kết quả hết sức khả quan trong cuộc chạy đua góp phần gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản xuất khẩu. Ngành nông nghiệp cùng các đơn vị lực lượng vũ trang đóng chân trên địa bàn đã có những giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn tình trạng đánh bắt trái phép thủy sản tại địa phương.

Tàu cá vi phạm giảm mạnh
Là một trong 28 địa phương ven biển sở hữu đội tàu hùng hậu với hơn 5.800 chiếc, tình trạng vi phạm vùng biển nước ngoài đánh bắt trái phép đã trở thành vấn đề nhức nhối của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Từ năm 2019 trở về trước, tỉnh luôn nằm trong tốp đầu của những địa phương có số tàu và số ngư dân đánh bắt trái phép bị nước ngoài bắt giữ. Chỉ từ tháng 3 đến tháng 7-2019, tỉnh này đã có 14 vụ/31 tàu với 249 ngư dân bị lực lượng chức năng nước ngoài truy đuổi, bắt giữ, trong đó đa số là bị phía Indonesia bắt. Đó là chưa kể đến 6 vụ/10 tàu cá với 98 ngư dân bị truy đuổi, bắt giữ ở các vùng chồng lấn. Tuy nhiên, từ tháng 8-2019 cho tới nay, tỉnh này chỉ có 1 tàu cá với 3 ngư dân bị bắt giữ và đây là một tín hiệu hết sức lạc quan đối với công tác gỡ “thẻ vàng” thủy sản của tỉnh.
Một trong những yếu tố then chốt mà tỉnh quyết tâm thực hiện để ngăn chặn đánh bắt trái phép là việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Tính đến nay, đã có 2.334/2.896 (đạt 82,5%) tàu cá có chiều dài trên 15m lắp đặt thiết bị giám sát hành trình khi khai thác ở vùng khơi, trong đó nổi bật là đội tàu có chiều dài trên 24m trở lên đã lắp đặt được 265/279 tàu (đạt hơn 95%). Số còn lại chưa lắp đặt do đang nằm bờ sửa chữa, hoặc đã xuất bến đi đánh bắt nhưng chưa cập bến và một số có chiều dài trên 15m nhưng chỉ hoạt động ở vùng lộng, ven bờ.
Bên cạnh công tác ngăn ngừa, công tác phối hợp xử lý tàu cá vi phạm và tuyên truyền cho ngư dân cũng được các lực lượng như Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quân và Kiểm ngư phối hợp với các địa phương thực hiện liên tục và có hiệu quả. Được biết, trong thời gian vừa qua, riêng lực lượng biên phòng đã xử phạt hành chính 39 tàu cá vi phạm với số tiền gần 1 tỷ đồng và hiện lực lượng này đang tiếp tục xác minh, xử lý thêm 36 tàu cá khác có hành vi vượt ranh giới cho phép trên biển.
Nhờ công tác tuyên truyền và xử lý mạnh tay, ý thức của ngư dân trong khai thác đánh bắt hải sản cũng đã được nâng lên rõ rệt. Ông Bùi Văn Quang, chủ của cặp tàu lưới vây công suất hơn 500VC, cho biết, nhờ giá nhiên liệu xuống thấp, tình hình đánh bắt những tháng đầu năm khá khả quan, ngư dân cũng đã ý thức được việc ghi chép nhật ký khai thác hải sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Điều mong muốn của ngư dân trong thời gian tới là tiếp tục nhận được sự quan tâm giúp đỡ của Nhà nước, đặc biệt là trong công tác cứu hộ cứu nạn để ngư dân tiếp tục an tâm vươn khơi bám biển.
Nhiều giải pháp hiệu quả
Mới đây, Quân chủng Hải quân đã phối hợp với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tổ chức hội nghị phối hợp nắm tình hình thực hiện chỉ thị số 45-CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của Ủy ban châu Âu về chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, để đạt được những kết quả như trên, tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quyết liệt. Trong đó, quy định rõ ràng trách nhiệm của từng cơ quan đơn vị và người đứng đầu chứ không nói chung chung mang tính khẩu hiệu như trước đây nên đã nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ đối với công tác này. Và đặc biệt, hiện quy trình kiểm soát tàu cá ra khơi rất chặt chẽ, qua 3 lớp kiểm tra, trong đó bước đầu tiên nằm ở Chi cục Thủy sản, trước khi ra khơi tàu cá phải có đầy đủ các giấy tờ khai thác, giấy chứng nhận VSATTP, thiết bị định vị… Tiếp đến là các cảng cá sẽ rà soát thêm một lần nữa và cửa cuối cùng là các trạm, đồn biên phòng sẽ kiểm tra trước khi cho tàu vươn khơi. 
Ngoài ra, tỉnh cũng có một sáng kiến trong việc phòng chống ngư dân tắt máy định vị và đổ cho sự cố hỏng hóc nhằm trốn tránh giám sát của cơ quan chức năng. Theo đó, khi tàu ra khơi vài hải lý, cơ quan chức năng sẽ kiểm tra xác định tọa độ. Nếu phát hiện ngư dân tắt máy, một đội phản ứng nhanh sẽ tới tận nhà của chủ tàu yêu cầu người thân điện cho chủ tàu hoặc thuyền trưởng bật máy định vị, nếu không sẽ tiến hành xử phạt theo quy định của pháp luật. Sau một thời gian áp dụng, cách làm này đã mang lại hiệu quả bước đầu giúp ngăn chặn và giảm tối thiểu tình trạng tắt máy để đi đánh bắt trộm ở vùng biển nước ngoài.
Hay như ở một số tỉnh thành khác, cơ quan chức năng đã nghĩ ra cách niêm phong thiết bị định vị để chống tình trạng tàu cá khi ra khơi gửi thiết bị định vị, thông tin liên lạc cho tàu bạn rồi đưa tàu mình đi đánh bắt trộm. Còn đại diện Bộ đội Biên phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thì cho biết, đơn vị đã có văn bản chỉ đạo cụ thể, quy trách nhiệm đến từng đồn, từng đồng chí trong cơ quan nếu ai không thực hiện nghiêm công tác kiểm soát ở các cảng cá sẽ thực hiện kỷ luật theo quy định của quân đội. Nhờ vậy nên công tác kiểm soát ở các cảng hiện nay đạt hiệu quả cao và chưa có đồng chí nào vi phạm.
Trung tá Lê Thanh Sơn, Trưởng phòng Kinh tế (Quân chủng Hải quân) cho biết, qua kiểm tra thực tế tại một số cảng cá của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho thấy các ngành chức năng đã làm rất tốt nhiệm vụ của mình. Trong thời gian tới, Quân chủng Hải quân sẽ tiếp tục tăng cường các đội tàu tuần tra, kiểm tra tại các khu vực giáp ranh vùng biển các nước để tiến hành công tác tuyên truyền, vận động và hướng dẫn bà con ngư dân trong quá trình khai thác.
Cuối tháng 10 tới đây là tròn 3 năm Ủy ban châu Âu (EC) giơ “thẻ vàng” đối với mặt hàng thủy sản xuất khẩu trị giá gần chục tỷ USD của Việt Nam. Thời gian qua, gần như cả hệ thống chính trị đã vào cuộc và triển khai nhiều biện pháp mạnh mẽ nhưng qua 2 lần sang kiểm tra thực tế, mặc dù ghi nhận những nỗ lực và tiến bộ của Việt Nam nhưng EC vẫn cho rằng, tình hình chưa được cải thiện đáng kể. EC khẳng định chỉ thu hồi “thẻ vàng” khi không còn tàu cá của ta vi phạm vùng biển nước ngoài.

Tin xem nhiều